बुद्धिमत्तेची बिगर-मौखिक चाचणी यांचेसाठी सुयोग्य आहे

बुद्धिमत्ता चाचण्या, सामग्री आणि मापन पद्धतीमध्ये खूप भिन्न असतात. हा फरक ते अनुसरण करत असलेल्या सैद्धांतिक पार्श्वभूमीतून तसेच बुद्धिमत्ता परिभाषित करण्यापासून देखील निर्माण होतो. बुद्धिमत्ता चाचण्यांचे अनेक आधारांवर वर्गीकरण करण्यात येते: वैयक्तिक आणि गट चाचण्या (लक्ष्य), तसेच मौखिक आणि गैर-मौखिक चाचण्या.

Key Points

बुद्धिमत्तेच्या गैर-मौखिक चाचण्या शब्दांचा वापर न करता दृश्यमान माहितीचे विश्लेषण करण्याच्या आणि समस्या सोडवण्याच्या क्षमतेवर प्रभाव टाकतात. या कार्यांमध्ये दृश्यमान अनुक्रम ओळखण्याची क्षमता, दृश्यमान संकल्पना आणि परिस्थिती यांच्यातील संबंध समजून घेणे आणि ओळखणे तसेच दृश्यमान समानता निवडणे यांचा समावेश असू शकतो.

• गैर-मौखिक बुद्धिमत्ता म्हणजे दृश्यमान माहिती हाताळण्याची क्षमता होय; यामध्ये मौखिक भाषेचे आकलन आणि उत्पादन आवश्यक नसलेल्या समस्यांची सोडवणूक आणि विचार करण्याच्या कौशल्यांचे वर्णन केले जाते.
• या व्यावहारिक तर्कामध्ये अमूर्त किंवा ठोस संकल्पना, दृश्यमान अनुक्रम लक्षात ठेवणे तसेच ते ओळखणे, दृश्यमान साधर्म्ये पार पाडणे आणि दृश्यमान सामग्रीमध्ये सादर केलेले कार्यकारणांमधील संबंध समजून घेणे समाविष्ट असते.
• गैर-मौखिक बुद्धिमत्तेमध्ये कोडे सोडवणे, आकृत्या वापरणे, रचना तयार करणे तसेच अपेक्षित उत्पादन यांच्या प्रकटीकरणाचा समावेश होतो.
• बुद्धिमत्तेची गैर-मौखिक चाचणी मूकबधिर, साक्षर आणि मागासलेल्या मुलांसाठी सुयोग्य असते.
• भाषा व संभाषणामध्ये अडथळा उद्भवणाऱ्या व्यक्तींच्या मूलभूत बुद्धिमत्तेचे मोजमाप करण्यासाठी गैर-मौखिक बुद्धिमत्ता IQ चाचण्यांचा वापर केला जातो.

अशाप्रकारे, यावरून असा निष्कर्ष काढला जाऊ शकतो की, बुद्धिमत्तेची गैर-मौखिक चाचणी मूकबधिर, साक्षर आणि मागासलेल्या मुलांसाठी सुयोग्य असते.