Question
Download Solution PDF2011 च्या भारत जनगणनेनुसार भारतातील लोकसंख्येचे सरासरी घनत्व प्रति चौरस किलोमीटर किती आहे?
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर प्रति चौरस किलोमीटर 382 लोक आहे.
Key Points
- 2011 च्या जनगणनेनुसार, भारतातील लोकसंख्येचे सरासरी घनत्व प्रति चौरस किलोमीटर 382 लोक आहे.
- लोकसंख्या घनत्व ही प्रति एकक क्षेत्रफळ (सामान्यतः प्रति चौरस किलोमीटर) लोकांची संख्या मोजण्याची पद्धत आहे.
- लोकसंख्या घनत्व हे कोणताही प्रदेश किती गर्दीचा किंवा विरळ आहे हे समजून घेण्यासाठी एक महत्त्वाचे मापदंड आहे.
- बिहार आणि पश्चिम बंगाल सारख्या राज्यांमध्ये अरुणाचल प्रदेश आणि मिझोरम सारख्या राज्यांच्या तुलनेत जास्त घनत्व आहे.
Additional Information
- लोकसंख्या घनत्व
- लोकसंख्या घनत्व म्हणजे प्रति एकक क्षेत्रफळ (उदा. प्रति चौरस किलोमीटर) राहणाऱ्या लोकांची संख्या मोजणे.
- हे शहरी नियोजन, संसाधन वाटप आणि लोकसंख्या ट्रेंड समजून घेण्यासाठी एक महत्त्वाचे सांख्यिकीय आहे.
- उच्च लोकसंख्या घनत्व असलेल्या भागांना गर्दी, पायाभूत सुविधांवर ताण आणि संसाधनांचा अभाव अशा आव्हानांना तोंड द्यावे लागू शकते.
- उलट, कमी लोकसंख्या घनत्व असलेल्या भागांना आर्थिक विकास आणि सेवांमध्ये प्रवेश मिळवण्यात अडचणी येऊ शकतात.
- 2011 ची भारत जनगणना
- 1871 पासून ही 15 वी राष्ट्रीय जनगणना होती.
- यामध्ये लोकसंख्या, आर्थिक क्रियाकलाप, साक्षरता आणि शिक्षण, घर आणि घरातील सुविधा, शहरीकरण, प्रजननक्षमता आणि मृत्युदर यावर व्यापक डेटा गोळा करण्यात आला होता.
- 2011 च्या जनगणनेनुसार भारताची एकूण लोकसंख्या सुमारे 1.21 अब्ज होती.
- जनगणनेतील डेटा हा विविध स्तरांवरील सरकारच्या धोरण निर्मिती, नियोजन आणि प्रशासनासाठी महत्त्वाचा आहे.
- लोकसंख्या घनत्वातील प्रादेशिक भिन्नता
- भारतात लोकसंख्या घनत्वात मोठी प्रादेशिक भिन्नता आहे.
- उत्तर प्रदेश आणि बिहार सारख्या उत्तरेकडील राज्यांमध्ये लोकसंख्या घनत्व खूप जास्त आहे.
- पश्चिम बंगाल सारख्या पूर्वेकडील राज्यांमध्ये देखील उच्च घनत्व आहे, तर अरुणाचल प्रदेश सारख्या ईशान्येकडील राज्यांमध्ये खूप कमी घनत्व आहे.
- हे भिन्नता भूगोल, हवामान, संसाधनांची उपलब्धता आणि ऐतिहासिक वसाहत पद्धती यासारख्या घटकांमुळे आहेत.
- लोकसंख्या घनत्वाचे परिणाम
- उच्च लोकसंख्या घनत्वामुळे गर्दी, प्रदूषण आणि पायाभूत सुविधा आणि संसाधनांवर ताण यासारख्या समस्या निर्माण होऊ शकतात.
- कमी लोकसंख्या घनत्वामुळे आर्थिक विकास, सामाजिक एकांत आणि अप्रभावी सेवा प्रदान याशी संबंधित आव्हानांना तोंड द्यावे लागू शकते.
- लोकसंख्या घनत्व समजून घेणे हे शहरी नियोजन, आपत्ती व्यवस्थापन आणि पायाभूत सुविधा विकासात मदत करते.
- संतुलित प्रादेशिक विकासासाठी तयार केलेली धोरणे लोकसंख्या घनत्व मापदंडांचा विचार करतात.
Last updated on Jun 30, 2025
-> The Staff Selection Commission has released the SSC GD 2025 Answer Key on 26th June 2025 on the official website.
-> The SSC GD Notification 2026 will be released in October 2025 and the exam will be scheduled in the month of January and February 2026.
-> The SSC GD Merit List is expected to be released soon by the end of April 2025.
-> Previously SSC GD Vacancy was increased for Constable(GD) in CAPFs, SSF, Rifleman (GD) in Assam Rifles and Sepoy in NCB Examination, 2025.
-> Now the total number of vacancy is 53,690. Previously, SSC GD 2025 Notification was released for 39481 Vacancies.
-> The SSC GD Constable written exam was held on 4th, 5th, 6th, 7th, 10th, 11th, 12th, 13th, 17th, 18th, 19th, 20th, 21st and 25th February 2025.
-> The selection process includes CBT, PET/PST, Medical Examination, and Document Verification.
-> The candidates who will be appearing for the 2026 cycle in the exam must attempt the SSC GD Constable Previous Year Papers. Also, attempt SSC GD Constable Mock Tests.