चांगल्या संप्रेषणासाठी आपरिवर्तन का आवश्यक आहे?

संकल्पना:

आपरिवर्तन : 

• कमी-वारंवारता श्राव्य संकेत (किंवा आपरिवर्तित संकेत) च्या तात्कालिक मूल्यानुसार वाहनिक संकेताचा आयाम, वारंवारता किंवा प्रावस्था यासारख्या काही वैशिष्ट्यांमध्ये बदल करण्याची प्रक्रिया आपरिवर्तन म्हणून ओळखली जाते.
  • दुसऱ्या शब्दांत, आपरिवर्तनामध्ये, आपण श्राव्य संकेत (संदेश) मोठ्या अंतरापर्यंत नेण्यासाठी एक उच्च-वारंवारता वाहनिक तरंग वापरतो.
  • श्राव्य संकेतामध्ये केवळ 20 किलोहर्टझच्या पट्टरुंदीसह कमी वारंवारता असतात.
• असे कमी संकेत मोठ्या अंतरावर थेट प्रसारित केले जाऊ शकत नाहीत. म्हणूनच आपल्याला खालील कारणांमुळे या श्राव्य संकेताचे आपरिवर्तन आवश्यक आहे:

1. अँटेनाची प्रायोगिक उंची: अँटेनाच्या उंचीची प्रसारित होत असलेल्या सिग्नलच्या तरंगलांबीशी तुलना करता येईल.
   • श्राव्य संकेतामध्ये कमी वारंवारता (किंवा मोठी तरंगलांबी) असते, त्यामुळे सिग्नलच्या प्रभावी प्रसारणासाठी अँटेनाची उंची खूप मोठी (किलोमीटरमध्ये) असावी.
   • त्यामुळे ही उंची कमी करण्यासाठी आणि प्रायोगिक उंची मिळविण्यासाठी, आपल्याला संदेश सिग्नलची वारंवारता वाढवणे आवश्यक आहे, जे आपरिवर्तनाद्वारे प्राप्त केले जाते.
2. अँटेनाद्वारे प्रभावी उर्जा प्रारण: L लांबीच्या अँटेनाद्वारे उत्सर्जित होणारी शक्ती \(\left(\dfrac{L}{\lambda}\right)^2\)प्रमाणानुसार असते. कमी वारंवारतेमुळे (किंवा उच्च तरंगलांबी), उर्जा उत्सर्जित होते आणि म्हणूनच प्रसारणाची श्रेणी खूपच लहान असते. आणि हे उर्जा प्रारण वाढवण्यासाठी वारंवारता वाढवणे आवश्यक आहे. 
3. संकेतांचे मिश्रण रोखण्यासाठी: श्राव्य संकेतांची पट्टरुंदी खूपच लहान असते (20हर्टझ ते 20किलोहर्टझ). या संदेशामुळे संकेत मिसळू शकतात. 

स्पष्टीकरण:

• सिग्नलच्या कमी वारंवारतेमुळे, अँटेनाची प्रायोगिक  उंची खूप मोठी होते, प्रभावी उर्जा प्रारण खूप कमी असते आणि सिग्नल एकमेकांत मिसळू शकतात परिणामी संदेशविघ्न निर्माण होतात. या सर्वांमुळे, आपल्याला सिग्नल्सचे आपरिवर्तन आवश्यक आहे.
• योग्य उत्तर पर्याय (4) आहे.