Question
Download Solution PDFवजाबाकी युक्तिवादाच्या संदर्भात खालीलपैकी कोणते विधान बरोबर आहे?
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDFतर्कशास्त्र ही तत्वज्ञानाची एक शाखा आहे जी तर्कांचे विश्लेषण आणि मूल्यांकन करते. युक्तिवाद हा वाक्यांचा एक समूह आहे जिथे एक वाक्य इतरांकडून अनुसरण करण्याचा दावा केला जातो, ज्याला त्याच्या सत्यतेसाठी निर्णायक पुराव्यांचा पुरवठा केला जातो. प्रत्येक युक्तिवादाची रचना असते, उदाहरणार्थ, आधार आणि निष्कर्ष. युक्तिवाद हे आगमनात्मक आणि निगमनात्मक यांमध्ये विभाजित केलेले आहेत.
युक्तिवादाचे प्रकार:
निगमनात्मक युक्तिवाद |
आगमनात्मक युक्तिवाद |
हे तार्किक आवश्यकतेचे उद्दिष्ट आहे. आधार आणि निष्कर्ष यांच्यातील औपचारिक तार्किक संबंध जसे की आधार सत्य असल्यास, निष्कर्ष सत्य असणे आवश्यक आहे. |
तार्किक गरज नसून संभाव्यता किंवा संभाव्यतेचा मुद्दा म्हणून निष्कर्ष सिद्ध करणे हे त्याचे उद्दिष्ट आहे. भविष्य अनिश्चित असल्यामुळे भविष्यवाण्यांचा समावेश करणारे युक्तिवाद आगमनात्मक असतात. |
आधारावर आधारित, निष्कर्ष अपरिहार्यपणे (निश्चिततेने) येतो. |
निष्कर्ष संभाव्यतेसह अनुसरण करणे अपेक्षित आहे. |
उदाहरणार्थ, ‘सर्व A B आहे’ आणि ‘सर्व B हे हे C आहे’ असे आधार दिले, तर निष्कर्ष असा होतो की ‘सर्व A हे C आहे’. |
उदाहरणार्थ, दिलेला आधार ‘बहुतेक कुत्रे मैत्रीपूर्ण आहेत’ आणि ‘स्कूबी हा कुत्रा आहे’, नंतर ‘स्कूबी मैत्रीपूर्ण आहे’. |
निगमनात्मक युक्तिवाद वैध किंवा अवैध असल्याचे म्हटले जाते.
|
आगमनात्मक युक्तिवादात,
|
म्हणून, हे स्पष्ट आहे की निगमनात्मक युक्तिवादांमध्ये, आधार आणि निष्कर्ष यांच्यातील संबंध तार्किक गरजांपैकी एक आहे.
Last updated on Jun 22, 2025
-> The UGC Net Admit Card has been released on its official website today.
-> The UGC NET June 2025 exam will be conducted from 25th to 29th June 2025.
-> The UGC-NET exam takes place for 85 subjects, to determine the eligibility for 'Junior Research Fellowship’ and ‘Assistant Professor’ posts, as well as for PhD. admissions.
-> The exam is conducted bi-annually - in June and December cycles.
-> The exam comprises two papers - Paper I and Paper II. Paper I consists of 50 questions and Paper II consists of 100 questions.
-> The candidates who are preparing for the exam can check the UGC NET Previous Year Papers and UGC NET Test Series to boost their preparations.