Question
Download Solution PDFवेगवेगळ्या वस्तुमानाच्या दोन वस्तू चंद्राच्या पृष्ठभागाजवळ मुक्तपणे पडतात त्या
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDFसंकल्पना :
मुक्त पतन:
- मुक्त पतन म्हणजे केवळ गुरुत्वाकर्षणाच्या प्रभावाखाली असलेल्या वस्तूची हालचाल, त्यावर इतर कोणतीही शक्ती कार्य न करता. जेव्हा एखादी वस्तू मुक्त पतनात असते तेव्हा ती गुरुत्वाकर्षणाच्या शक्तीमुळे वेगवान होत असते आणि त्याच्या हालचालीला हवेच्या प्रतिकारामुळे किंवा इतर कोणत्याही शक्तींमुळे अडथळा येत नाही.
स्पष्टीकरण :
- जेव्हा वेगवेगळ्या वस्तुमानाच्या दोन वस्तू चंद्राच्या पृष्ठभागाजवळ (किंवा कोणत्याही खगोलीय वस्तू) मुक्तपणे पडतात तेव्हा त्यांना गुरुत्वाकर्षणामुळे समान प्रवेग अनुभवता येईल.
- कारण गुरुत्वाकर्षणामुळे होणारा प्रवेग केवळ खगोलीय पिंडाच्या वस्तुमानावर आणि त्याच्या केंद्रापासूनच्या अंतरावर अवलंबून असतो.
- चंद्राच्या पृष्ठभागाजवळ, गुरुत्वाकर्षणामुळे होणारा प्रवेग सर्व वस्तूंसाठी समान असतो, त्यांच्या वस्तुमानाची पर्वा न करता.
- दोन्ही वस्तू समान प्रवेग अनुभवत असल्याने, त्यांच्या मुक्त पतनादरम्यान कोणत्याही क्षणी त्यांचा वेग समान असेल.
- हे गृहीत धरते की इतर कोणतीही शक्ती वस्तूंवर कार्य करत नाहीत, जसे की वायु प्रतिरोध.
Key Points
प्रवेग: इतर शक्तींच्या अनुपस्थितीत, पृथ्वीच्या पृष्ठभागाजवळ मुक्त पडलेल्या वस्तूंना गुरुत्वाकर्षणामुळे सतत प्रवेग जाणवतो. पृथ्वीवर, गुरुत्वाकर्षणामुळे होणारा प्रवेग अंदाजे (9.8 m/s2 ) पृथ्वीच्या केंद्राकडे निर्देशित केला जातो. हे मूल्य स्थानावर अवलंबून थोडेसे बदलू शकते.
वेग : वस्तू जसजशी पडते तसतसा तिचा वेग वाढत जातो. गुरुत्वाकर्षणामुळे होणाऱ्या प्रवेगामुळे वस्तूचा वेग सतत वाढत जातो.
प्रवेगाची दिशा: गुरुत्वाकर्षणामुळे होणारा प्रवेग नेहमी खगोलीय पिंडाच्या मध्यभागी (उदा. पृथ्वी किंवा चंद्राच्या मध्यभागी) दिशेने कार्य करतो.
वस्तुमानाचे स्वातंत्र्य: इतर शक्तींच्या अनुपस्थितीत (हवा प्रतिकाराप्रमाणे), वस्तूचे वस्तुमान त्याच्या मुक्त पडण्याच्या दरावर परिणाम करत नाही. वेगवेगळ्या वस्तुमानाच्या वस्तू एकाच दराने पडतील.
एकसमान गुरुत्वाकर्षण क्षेत्र: मुक्त पतन एकसमान गुरुत्वीय क्षेत्र गृहीत धरते, याचा अर्थ सर्व वस्तूंचे गुरुत्वाकर्षण बल त्यांच्या वस्तुमानाकडे दुर्लक्ष करून सारखेच असते, जोपर्यंत ते एकाच ठिकाणी असतात.
Last updated on Jul 3, 2025
-> The Bihar STET 2025 Notification will be released soon.
-> The written exam will consist of Paper-I and Paper-II of 150 marks each.
-> The candidates should go through the Bihar STET selection process to have an idea of the selection procedure in detail.
-> For revision and practice for the exam, solve Bihar STET Previous Year Papers.