अलिकडेच बातम्यांमध्ये दिसणारा 'D' मतदार हा शब्द खालील गोष्टींशी संबंधित आहे:

योग्य उत्तर पर्याय 1 आहे.

In News 

• आसाम विधानसभेत अलिकडेच 'D' (संशयास्पद) मतदारांच्या मुद्द्यावर चर्चा झाली, ज्यामध्ये विरोधी पक्षांनी राज्यातील डिटेन्शन सेंटर (ट्रान्झिट कॅम्प) बंद करण्याची आणि राष्ट्रीय नागरिक नोंदणी (NRC) अंतिम करण्याची मागणी केली. चुकीच्या वर्गीकरणाबद्दल आणि कुटुंबांवर होणाऱ्या परिणामांबद्दल चिंता व्यक्त करण्यात आली.

Key Points 

• D-व्होटरची संकल्पना आसामपुरतीच मर्यादित आहे, जिथे स्थलांतर आणि नागरिकत्व हे प्रमुख राजकीय मुद्दे आहेत.
• निवडणूक आयोगाने 1997 मध्ये आसाममध्ये 'D' मतदारांची ओळख करून दिली, ज्या व्यक्ती त्यांचे भारतीय नागरिकत्व सिद्ध करू शकल्या नाहीत.
• 'संशयास्पद मतदार' किंवा 'संशयास्पद नागरिकत्व' हे नागरिकत्व कायदा, 1955 किंवा नागरिकत्व नियम, 2003 मध्ये परिभाषित केलेले नाही.
• D-व्होटर्सना मतदान करण्याची किंवा निवडणूक लढवण्याची परवानगी नाही कारण त्यांचे भारतीय नागरिकत्व पडताळलेले नाही.
• नागरिकत्व (सुधारणा) कायदा, 2003 अंतर्गत तयार केलेले नागरिकत्व नियम, 2003, भारतीय नागरिक निश्चित करण्याच्या प्रक्रियेचे नियमन करतात.
• राष्ट्रीय लोकसंख्या नोंदणी (NPR) आणि राष्ट्रीय भारतीय नागरिक नोंदणी (NRIC) या नियमांनुसार राखली जातात.
• स्थानिक निबंधक लोकसंख्या नोंदणीमध्ये व्यक्तींना "संशयास्पद नागरिक" म्हणून चिन्हांकित करतात, अंतिम निर्णयापूर्वी पडताळणी आणि अपील करण्यासाठी 90 दिवसांचा कालावधी असतो.
• जर ती व्यक्ती परदेशी नागरिक किंवा बेकायदेशीर स्थलांतरित असल्याचे आढळून आले तर तिला हद्दपार केले जाऊ शकते किंवा डिटेंशन सेंटरमध्ये पाठवले जाऊ शकते.
• D-व्होटर NRC मध्ये समावेशासाठी अर्ज करू शकतात, परंतु त्यांची नावे परदेशी न्यायाधिकरणाकडून मंजुरी मिळाल्यानंतर आणि मतदार यादीतून 'D' चिन्ह काढून टाकल्यानंतरच जोडली जातील.
  • म्हणून, पर्याय 1 योग्य आहे.

Additional Information 

• फेब्रुवारी 2024 पर्यंत, आसाममध्ये 1,18,134 'D' मतदार आहेत आणि त्यांच्या संक्रमण शिबिरात (पूर्वी डिटेन्शन सेंटर म्हणून ओळखले जाणारे) 258 कैदी आहेत.
• D-व्होटर म्हणून चिन्हांकित करणे तात्पुरते आहे आणि ते एका निश्चित कालावधीत सोडवले पाहिजे.
• सर्वोच्च न्यायालयाने चुकीच्या पद्धतीने अटक आणि कुटुंब वेगळे होण्यास कारणीभूत ठरलेल्या एकतर्फी निर्णयांवर प्रश्नचिन्ह उपस्थित केले आहे.