महाबलीपुरम येथील किनारी मंदिरे कोणत्या राजवंशाच्या काळात बांधली गेली?

योग्य उत्तर पल्लव आहे.

• किनारी मंदिर (ई.स. 700-728 मध्ये बांधलेले) असे नाव देण्यात आले कारण ते बंगालच्या उपसागराच्या किनाऱ्याकडे दुर्लक्ष करते. हे तामिळनाडूमधील चेन्नईजवळ आहे.

 Key Points

• हे 8 व्या शतकातील ग्रॅनाइट दगडात बांधलेले एक संरचनात्मक मंदिर आहे. त्याच्या निर्मितीच्या वेळी, पल्लव वंशातील नरसिंहवर्मन II च्या कारकिर्दीत हे ठिकाण एक व्यस्त बंदर होते.
• महाबलीपुरम येथील स्मारकांपैकी एक म्हणून, हे 1984 पासून युनेस्कोच्या जागतिक वारसा स्थळ म्हणून वर्गीकृत केले गेले आहे. हे दक्षिण भारतातील सर्वात जुने संरचनात्मक (वरुन खाली दगडात कोरलेले) दगडी मंदिरांपैकी एक आहे.
• किनारी मंदिराला त्याच्या मनोऱ्याच्या रचनेमुळे 'सेव्हन पॅगोडा' असे नाव देण्यात आले. 'सेव्हन पॅगोडा' हे नाव भूतकाळातील 7 मंदिरांचे अस्तित्व दर्शवते. भूतकाळातील कथा सांगण्यासाठी आता फक्त किनाऱ्यावरील मंदिर उरले आहे.
• किनारी मंदिर हे 3 मंदिरांचे संकुल आहे. एक मोठे मंदिर आणि दोन लहान मंदिरे. त्यात दोन मंदिरांमध्ये मनोऱ्याच्या आकाराची गोपुरे (मंदिराचा मनोरा) आहेत.
• किनारी मंदिरातील दोन देवस्थान भगवान शिवाला समर्पित आहेत. तिसरे आणि छोटे मंदिर विष्णू मंदिर आहे. हे पूर्वी अस्तित्वात असलेल्या धार्मिक विचारसरणीचे मिश्रण दर्शवते.
• राजा हिरण्यकश्यपू आणि त्याचा पुत्र प्रल्हाद यांची पौराणिक कथा मंदिराशी संबंधित आहे. असे मानले जाते की हिरण्यकश्यपूला भगवान विष्णूने मारल्यानंतर प्रल्हाद राजा झाला. प्रल्हादाचा पुत्र बळी याने या ठिकाणी महाबलीपुरमची स्थापना केली अशी आख्यायिका आहे.
• मंदिरातील दगडी शिलालेखानुसार, तीन मंदिरांची नावे क्षत्रियसिंह पल्लवेश्वर - ग्रहम, राजसिंह पल्लवेश्वर - गृहम आणि पल्लिकोंदारुलिया - देवर अशी आहेत.
• मंदिराला जलशयन (पाण्यात असलेले) असे नाव देखील पडले कारण ते समुद्रसपाटीवर आहे.

म्हणून, योग्य उत्तर पल्लव आहे.

 Additional Information

चोल वंशाची वास्तुकला:

• 11व्या आणि 12व्या शतकातील तीन महान चोल मंदिरे आहेत, तंजावरची बृहदीश्वर मंदिरे, गंगाईकोंडाचोलिश्वरमचे मंदिर आणि दारासुरम येथील ऐरावतेश्वर मंदिर.
• हे चोल सम्राट राजराजाच्या कारकिर्दीत बांधले गेले आणि ई.स. 1003 ते 1010 मध्ये प्रसिद्ध वास्तुविशारद शाम वर्मा यांनी याची रचना केली.
• चोल शासक चांगले बांधकाम करणारे होते आणि त्यांच्या कारकिर्दीत दक्षिण भारतात सर्वात भव्य मंदिरे बांधली गेली.
• त्यांनी सुमारे 1500 वर्षे राज्य केले आणि त्यांच्या सत्तेच्या काळात मंदिरे महत्त्वाची केंद्र बनली. स्थापत्यकलेतील वैभवशाली, चोल मंदिरांमध्ये अनेक अधिकृत समारंभ आयोजित केले गेले.

पांड्यांंची वास्तुकला:

• स्थापत्यकलेच्या विकासात पंड्यांनी अधिक योगदान दिले.
• गोपुर, प्राकार, विमान, गर्भगृह, अर्थमंडप आणि महामंडप. मदुराई, चिदंबरम, कुंभकोणम, तिरुवन्नमलाई आणि श्रीरंगम येथील मीनाक्षी मंदिरे ही पांड्या वास्तुकलेच्या विकासाची उत्तम उदाहरणे आहेत.
• खांबांवर घोडे आणि इतर प्राण्यांच्या प्रतिमा कोरलेल्या आहेत.