शाळा मुलांना नवीन वर्तन आणि नियम शिकवतात आणि त्यानुसार त्यांनी कृती करावी अशी अपेक्षा करतात. शाळा __ समाजीकरणाची गुमस्ता म्हणून काम करत आहे.

 ही अशी प्रक्रिया आहे ज्याद्वारे समुदाय आपल्या सदस्यांना सामाजिकदृष्ट्या स्वीकार्य असे समाजाचे निकष आणि मूल्ये याबद्दल शिक्षित करतात.

• हे फक्त सामाजिकदृष्ट्या स्वीकृत वर्तनाचे मार्ग आत्मसात करणे आणि आदर्श अपेक्षा गंभीरपणे घेणे होय.
• समाजीकरण ही वाटाघाटीची आणि स्वत्व, ओळख, विविध वृत्ती आणि वर्तणुकीच्या संकल्पनेला आकार देण्याची सतत चालणारी प्रक्रिया आहे. 
• सामाजीकरणात कुटुंब, शाळा, समवयस्क आणि जनसंचार माध्यम असे 4 प्रमुख गुमस्ता आहेत.

Key Points

समाजीकरणाचे प्रकार: समाजीकरणाचे प्रामुख्याने दोन प्रकार आहेत ज्यात प्राथमिक व दुय्यम समाजीकरणाचा समावेश आहे.

दुय्यम समाजीकरण: 

• एकदा बाल्यावस्था टप्प्यातून बालपणात गेल्यानंतर व परिपक्वतेपर्यंत हे घडते. हे शाळा आणि समवयस्क गटांसारख्या गुमस्ताद्वारे नंतरच्या वर्षांत सुरू होणार्‍या प्रक्रियेचा संदर्भ देते. 
• या टप्प्यात कुटुंबापेक्षा, शाळा आणि समवयस्क गटासारखे समाजीकरणाचे इतर काही गुमस्ता मुलांच्या समाजीकरणात भूमिका बजावू लागतात.
• उदाहरणार्थ, शाळा आणि समवयस्क मुलांना सामाजिक एकात्मता आणि ऐक्याचे महत्त्व शिकण्यास आणि परस्परसंवादाच्या माध्यमातून सामाजिक भूमिकांबद्दल अनौपचारिक सूचना बिंबवण्यास मदत करतात.शाळा मुलांना नवीन वर्तन आणि नियम शिकवतात आणि त्यानुसार त्यांनी कृती करावी अशी अपेक्षा करतात.

म्हणूनच, असा निष्कर्ष काढला जाऊ शकतो की शाळा ही दुय्यम समाजीकरणात  कार्यरत आहे.

Additional Information

प्राथमिक सामाजीकरण: 

• हे बाल्यावस्था आणि बालपणात घडते. हे त्या प्रक्रियेचा संदर्भ देते जिथे बालपणाच्या सुरुवातीच्या काळात मुलांचे कुटुंबाद्वारे समाजीकरण होते. 
• हे ठळकपणे अधोरेखित करते की जेव्हा मुले प्रथम त्यांची वैयक्तिक ओळख शिकतात, भाषा आत्मसात करतात आणि प्रारंभिक संज्ञानात्मक कौशल्ये विकसित करतात तेव्हा कुटुंबात प्राथमिक समाजीकरण घडते.
• उदाहरणार्थ, कुटुंबातील अगदी लहान मुलाला त्याच्या संस्कृतीचे फारसे ज्ञान नसते. एखाद्या विशिष्ट समाजात काय स्वीकारले जाते आणि काय नाही, याची माहिती कुटुंबामार्फतच मुलाला मिळते.