Question
Download Solution PDFरेडॉक्स प्रतिक्रिया ओळखा.
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर MnO2 + 4HCl → MnCl2 + 2H2O + Cl2 आहे.Key Pointsरेडॉक्स प्रतिक्रिया-
- रेडॉक्स (रिडक्शन-ऑक्सिडेशन) प्रतिक्रिया ही एक प्रकारची रासायनिक प्रतिक्रिया आहे ज्यामध्ये प्रजातींमधील इलेक्ट्रॉनचे हस्तांतरण समाविष्ट असते.
- यात दोन एकाचवेळी प्रक्रियांचा समावेश होतो: घट आणि ऑक्सीकरण.
- घट: रेडॉक्स प्रतिक्रियेमध्ये, घट म्हणजे एखाद्या प्रजातीद्वारे इलेक्ट्रॉन्सची वाढ होय. घट करताना, प्रजातींची ऑक्सीकरण स्थिती कमी होते, जे त्याच्या सकारात्मक चार्जमध्ये घट किंवा नकारात्मक शुल्कात वाढ दर्शवते.
- ऑक्सीकरण: दुसरीकडे, ऑक्सीकरणमध्ये एखाद्या प्रजातीद्वारे इलेक्ट्रॉनचे नुकसान समाविष्ट असते.यामुळे प्रजातींच्या ऑक्सीकरण स्थितीत वाढ होते, जे त्याच्या सकारात्मक शुल्कात वाढ किंवा नकारात्मक शुल्कात घट दर्शवते.
Important Pointsरेडॉक्स प्रतिक्रियेचे उदाहरण-
- MnO2 + 4HCl → MnCl2 + 2H2O + Cl2
- MnO2 हे मॅंगनीज डायऑक्साइड आहे आणि HCl हे हायड्रोक्लोरिक ऍसिड आहे.
- या अभिक्रियामध्ये, मॅंगनीज डायऑक्साइड (MnO2) हायड्रोक्लोरिक ऍसिड (HCl) सोबत प्रतिक्रिया देऊन मॅंगनीज (II) क्लोराईड (MnCl2), पाणी (H2O) आणि क्लोरीन वायू (Cl2) तयार करते.
- MnO2 ऑक्सिडायझिंग एजंट म्हणून कार्य करते, तर HCl घट करणारे एजंट म्हणून कार्य करते.
- मॅंगनीज डायऑक्साइड कमी होतो, याचा अर्थ ते इलेक्ट्रॉन मिळवतात.हे MnO2 मधील +4 च्या ऑक्सीकरण स्थितीवरून MnCl2 मध्ये +2 पर्यंत कमी केले जाते.
- हायड्रोक्लोरिक आम्लाचे ऑक्सीकरण होते, म्हणजे ते इलेक्ट्रॉन गमावते.HCl मधील क्लोरीन अणू Cl2 मध्ये -1 ते 0 च्या ऑक्सीकरण अवस्थेतून ऑक्सीकरण केले जातात.
- प्रतिक्रियेच्या परिणामी, हायड्रोक्लोरिक आम्लाचे दोन हायड्रोजन अणू मॅंगनीज डायऑक्साइडच्या एका ऑक्सिजन अणूसह पाणी (H2O) तयार करतात.
- त्याच बरोबर हायड्रोक्लोरिक आम्लामधील उरलेले क्लोरीन अणू एकत्र होऊन क्लोरीन वायू (Cl2) तयार होतो.
- एकूणच, प्रतिक्रियामध्ये मॅंगनीज डायऑक्साइडपासून हायड्रोक्लोरिकआम्लामध्ये इलेक्ट्रॉनचे हस्तांतरण समाविष्ट असते, परिणामी नवीन संयुगे तयार होतात आणि क्लोरीन वायूची मुक्तता होते.
Last updated on Jul 8, 2025
-> The Staff Selection Commission released the SSC GD 2025 Answer Key on 26th June 2025 on the official website.
-> The SSC GD Notification 2026 will be released in October 2025 and the exam will be scheduled in the month of January and February 2026.
-> Now the total number of vacancy is 53,690. Previously, SSC GD 2025 Notification was released for 39481 Vacancies.
-> The selection process includes CBT, PET/PST, Medical Examination, and Document Verification.
-> The candidates who will be appearing for the 2026 cycle in the exam must attempt the SSC GD Constable Previous Year Papers. Also, attempt SSC GD Constable Mock Tests.