विद्युतप्रवाह

कुंडल आणि दाब कुंडल यांदरम्यान ______ या कारणाने वॉटमीटरद्वारे मापन करताना त्रुटी आढळतात.

This question was previously asked in
SSC JE Electrical 15 Nov 2022 Shift 2 Official Paper
View all SSC JE EE Papers >
  1. स्व-प्रेरितता
  2. परस्पर प्रेरितता
  3. प्रतिरोध
  4. स्वयंधारिता

Answer (Detailed Solution Below)

Option 2 : परस्पर प्रेरितता
Free
Electrical Machine for All AE/JE EE Exams Mock Test
20 Qs. 20 Marks 20 Mins

Detailed Solution

Download Solution PDF

विद्युतगतिशील प्रकार वॅटमीटर

  • यात दोन कुंडले असतात एक स्थिर कुंडल (विद्युतप्रवाह कुंडल) आणि एक हलणारे कुंडल (दाब कुंडल किंवा विद्युतदाब कुंडल).
  • स्थिर कुंडलाचा वापर विद्युत प्रवाहाचे वहन करण्यासाठी केला जातो आणि कोणत्याही परिपथामधील लोडसह मालिकेत जोडलेला असतो.
  • हलणारे कुंडल विद्युतदाबाच्या समानुपाती विद्युतप्रवाहाचे वहन करतो आणि विद्युतदाबामध्ये जोडलेला असतो.
  • हलणारे कुंडल निसर्गात अत्यंत प्रतिरोधक असल्याचे गृहित धरले जाते.

वॅटमीटरमधील त्रुटींची कारणे

1.) दाब कुंडल प्रेरितता:

  • पॉवर फॅक्टर लोड्समध्ये, प्रेरिततेच्या प्रभावामुळे, विद्युतदाब कुंडलाचा प्रवाह लोड प्रवाहाच्या टप्प्यात जवळजवळ समान होईल. त्यामुळे, ड्रायव्हिंग टॉर्क वाढतो आणि वॉटमीटर उच्च वाचतो.
  • त्यामुळे पॉवर फॅक्टर मागे पडतो आणि उच्च रिडींग करतो.

2.) दाब कुंडल धारिता:

  • प्रेरिततेव्यतिरिक्त, विद्युतदाब कुंडलामध्ये धारितेचा प्रभाव देखील असतो जो एकसरी प्रतिरोधाच्या इंटर-टर्न धारितेमुळे होतो.
  • त्यामुळे, वॉटमीटर हे पॉवर फॅक्टर लोडमध्ये जास्त आणि आघाडीच्या लोडवर कमी वाचते.

3.) परस्पर प्रेरितता प्रभाव:

  • विद्युतदाब कुंडल आणि प्रवा कुंडलामधील परस्पर प्रेरितता प्रावस्था कोन वाढवते.
  • त्रुटी प्रावस्था कोनाच्या समानुपाती असल्याने, कुंडलामधील परस्पर प्रेरितता त्रुटीवर परिणाम करते.

4.) आगंतुक चुंबकीय क्षेत्र:

  • आगंतुक चुंबकीय क्षेत्रे (म्हणजे बाह्य चुंबकीय क्षेत्रे) कार्यक्षेत्राला त्रास देऊ शकतात कारण इलेक्ट्रोडायनामोमीटरच्या बाबतीत ते खूपच कमकुवत असते.
  • तर, जर बाह्य क्षेत्र मुख्य क्षेत्राला मदत करत असेल तर, मीटर उच्च रीडिंग करेल आणि जर ते मुख्य क्षेत्राला विरोध करत असेल तर मीटर रिडींग कमी होईल.

5.) तापमान त्रुटी:

  • तापमानातील फरकांमुळे दाब कुंडलाच्या प्रतिरोधामध्ये बदल होतो.
  • या तपमानातील फरकामुळे, स्प्रिंगच्या हालचालीमुळे तयार होणारा नियंत्रित टॉर्क देखील प्रभावित होतो.

Latest SSC JE EE Updates

Last updated on Jul 1, 2025

-> SSC JE Electrical 2025 Notification is released on June 30 for the post of Junior Engineer Electrical, Civil & Mechanical.

-> There are a total 1340 No of vacancies have been announced. Categtory wise vacancy distribution will be announced later.

-> Applicants can fill out the SSC JE application form 2025 for Electrical Engineering from June 30 to July 21.

-> SSC JE EE 2025 paper 1 exam will be conducted from October 27 to 31. 

-> Candidates with a degree/diploma in engineering are eligible for this post.

-> The selection process includes Paper I and Paper II online exams, followed by document verification.

-> Prepare for the exam using SSC JE EE Previous Year Papers.

More Measurement of Power Questions

Hot Links: teen patti jodi teen patti apk master teen patti teen patti bodhi