खालील विधाने विचारात घ्या:

विधान-।: CRISPR तंत्रज्ञानामुळे शास्त्रज्ञांना निसर्गात अस्तित्वात नसलेली पूर्णपणे नवीन जीन्स तयार करण्याची परवानगी मिळते.

विधान-II: CRISPR हे एक जनुक-संपादन साधन आहे जे विशिष्ट अनुवांशिक अनुक्रमांना लक्ष्य करून जीवाच्या DNA मध्ये अचूक बदल करण्यास सक्षम करते.

वरील विधानांच्या बाबतीत खालीलपैकी कोणते योग्य आहे?

  1. विधान-I आणि विधान-II दोन्ही बरोबर आहेत आणि विधान-II हे विधान-I चे योग्य स्पष्टीकरण आहे.
  2. विधान-I आणि विधान-II दोन्ही योग्य आहेत, परंतु विधान-II हे विधान-I चे योग्य स्पष्टीकरण नाही.
  3. विधान-I योग्य आहे, परंतु विधान-II अयोग्य आहे.
  4. विधान-I अयोग्य आहे, परंतु विधान-II योग्य आहे.

Answer (Detailed Solution Below)

Option 4 : विधान-I अयोग्य आहे, परंतु विधान-II योग्य आहे.

Detailed Solution

Download Solution PDF

योग्य उत्तर पर्याय 4 आहे.

In News 

  • शास्त्रज्ञांनी CRISPR वापरून उंदरांच्या भ्रूणांमध्ये अनेक जनुके यशस्वीरित्या संपादित केली आहेत, ज्यामुळे लांब, जाड, लोकरी केस असलेले उंदीर तयार झाले आहेत, जे नामशेष झालेल्या लोकरी मॅमथच्या वैशिष्ट्यांसारखे दिसतात. हा विकास संवर्धन जीवशास्त्रासाठी जीन-संपादनाच्या वापरातील एक मोठे पाऊल आहे.

Key Points 

  • CRISPR पूर्णपणे नवीन जीन्स तयार करत नाही तर विशिष्ट DNA सेगमेंट्स समाविष्ट करून, हटवून किंवा बदलून विद्यमान अनुवांशिक अनुक्रमांमध्ये बदल करते. म्हणून, विधान-I अयोग्य आहे.
  • CRISPR हे एक अचूक जीन-संपादन साधन आहे जे शास्त्रज्ञांना विशिष्ट अनुक्रम ओळखून आणि Cas9 सारख्या एन्झाईम्स वापरून त्यांना कापून जीवाच्या DNA मध्ये लक्ष्यित बदल करण्यास अनुमती देते. म्हणून, विधान-II योग्य आहे.

Additional Information 

  • CRISPR चा वापर जनुक थेरपी, पिकांमध्ये रोग प्रतिकारशक्ती आणि अनुवांशिक विकारांचा अभ्यास करण्यासाठी केला गेला आहे.
  • बायोमेडिकल संशोधन, शेती आणि कृत्रिम जीवशास्त्रात याचा मोठ्या प्रमाणावर वापर केला जातो.
  • बेस एडिटिंग आणि प्राइम एडिटिंग हे CRISPR चे प्रगत प्रकार आहेत जे अधिक अचूक अनुवांशिक बदलांना अनुमती देतात.

Hot Links: online teen patti real money teen patti 50 bonus teen patti jodi