Question
Download Solution PDFचंद्रगुप्त मौर्य यांनी कौटिल्य यांच्या मदतीने मगध येथील ______ याची सत्ता उलथून टाकली आणि इ.स.पू. 322 मध्ये एका गौरवशाली मौर्य साम्राज्याची स्थापना केली.
Answer (Detailed Solution Below)
Detailed Solution
Download Solution PDFयोग्य उत्तर नंद आहे.
Key Points
- चंद्रगुप्त मौर्य यांनी कौटिल्यांच्या साहाय्याने मगध येथील नंद याची सत्ता उलथून टाकली आणि इ.स.पू. 322 मध्ये एक गौरवशाली मौर्य साम्राज्याची स्थापना केली.
- मौर्य साम्राज्याची स्थापना इ.स.पू. 322 चंद्रगुप्त मौर्य यांनी केली होती, ज्यांनी नंद राजवंशाचा पाडाव केला होता आणि अलेक्झांडर द ग्रेटच्या सैन्याने माघार घेतल्याच्या पार्श्वभूमीवर स्थानिक शक्तींच्या व्यत्ययाचा फायदा घेण्यासाठी मध्य आणि पश्चिम भारतामध्ये पश्चिमेकडे आपली शक्ती वेगाने विस्तारली.
- पौराणिक कथेनुसार, गुरू चाणक्य यांनी त्यांचा शिष्य चंद्रगुप्त मौर्य यांना मगधचे राज्य (नंद साम्राज्य) जिंकण्यासाठी राजी केले, जेव्हा त्यांचा राजा धनानंद याने त्यांचा अपमान केला होता.
- चंद्रगुप्त मौर्या यांनी मौर्य साम्राज्याचा उत्तरेकडे आणि पश्चिमेला विस्तार केला कारण त्यांनी मॅसेडोनियन सत्रापीज जिंकले आणि सेल्युसिड-मौर्य युद्ध जिंकले.
- त्यांच्या काळात मौर्य साम्राज्य हे जगातील सर्वात मोठ्या साम्राज्यांपैकी एक होते.
Additional Information
मौर्य साम्राज्य
- मौर्य साम्राज्य, जे सुमारे इ.स.पू.321 मध्ये अस्तित्वात आले आणि इ.स.पू.185 मध्ये संपुष्टात आले, हे पहिले संपूर्ण भारतीय साम्राज्य होते ज्याने बहुतेक भारतीय प्रदेश व्यापले होते.
- हे मध्य आणि उत्तर भारत तसेच आधुनिक इराणच्या काही भागांमध्ये विस्तारित होते.
- चंद्रगुप्त यांचा मुलगा बिंदुसार याने सुमारे इ.स.पू. 300 सिंहासन धारण केले.
- त्याने आपल्या जमिनी सांभाळून साम्राज्य सुरळीत चालू ठेवले.
- बिंदुसार यांचा मुलगा अशोक हा मौर्य साम्राज्याचा तिसरा शासक होता.
- अशोक यांनी त्यांनी जारी केलेल्या आज्ञापत्रांसह कोरलेले मोठे शिलालेख उभारून इतिहासावर आपली छाप सोडली.
- कलिंग (भारताच्या मध्य-पूर्व किनार्‍यावरील प्रदेश) विरुद्ध रक्तरंजित मोहिमेचे नेतृत्व केल्यानंतर, अशोक यांनी साम्राज्याचा विस्तार करण्याच्या त्याच्या वचनबद्धतेचे पुनर्मूल्यांकन केले आणि त्याऐवजी बौद्ध धर्म आणि त्याच्या अहिंसेच्या सिद्धांताकडे वळले.
- अशोका यांच्या मृत्यूनंतर, त्यांचे कुटुंब राज्य करत राहिले, परंतु साम्राज्याचे तुकडे होऊ लागले.
- मौर्यां अंतिम शासक, बृहद्रथ यास शुंग राजवंशाचा संस्थापक असलेल्या पुष्यामृत नावाच्या त्याच्या सेनापतीने इ.स.पू.185 मध्ये मारले.
Last updated on Jun 25, 2025
-> The SSC CGL Notification 2025 has been released on 9th June 2025 on the official website at ssc.gov.in.
-> The SSC CGL exam registration process is now open and will continue till 4th July 2025, so candidates must fill out the SSC CGL Application Form 2025 before the deadline.
-> This year, the Staff Selection Commission (SSC) has announced approximately 14,582 vacancies for various Group B and C posts across government departments.
-> The SSC CGL Tier 1 exam is scheduled to take place from 13th to 30th August 2025.
-> Aspirants should visit ssc.gov.in 2025 regularly for updates and ensure timely submission of the CGL exam form.
-> Candidates can refer to the CGL syllabus for a better understanding of the exam structure and pattern.
-> The CGL Eligibility is a bachelor’s degree in any discipline.
-> Candidates selected through the SSC CGL exam will receive an attractive salary. Learn more about the SSC CGL Salary Structure.
-> Attempt SSC CGL Free English Mock Test and SSC CGL Current Affairs Mock Test.
-> Candidates should also use the SSC CGL previous year papers for a good revision.
->The UGC NET Exam Analysis 2025 for June 25 is out for Shift 1.